Kanunda sayılan ve bu yönetmelikle belirtilen madenlerin dışında yeni bir madenin tespit edilmesi durumunda bu madenin grubu mineralojik, fiziksel ve kimyasal özellikleri, kulanım alanları göz önünde bulundurularak genel müdürlük tarafından bu yönetmelikte gerekli değişiklik yapılarak belirlenir. Bir maden için yapılan ruhsat müracaatları o madenin bulunduğu gruptaki tüm madenler için hak sağlar.
Uranyum, toryum ve radyum gibi elementleri içeren radyoaktif mineraller ve diğer radyoaktif maddeler.
V. Grup Madenler
Bu grupta kıymetli ve yarı kıymetli mineraller yer alır. Elmas, safir, yakut, zümrüt, agat, aniks, kan taşı, opal, opan, kuvars kristalleri, turmalin, topasi turkuaz, kehribar, oltu taşı gibi kıymetli ve yarı kıymetli mineral ve taşlar.
Bu grupta kıymetli ve yarı kıymetli mineraller yer alır. Elmas, safir, yakut, zümrüt, agat, aniks, kan taşı, opal, opan, kuvars kristalleri, turmalin, topasi turkuaz, kehribar, oltu taşı gibi kıymetli ve yarı kıymetli mineral ve taşlar.
IV. Grup Madenler
a) Endüstriyel Hammaddeler: Kaolen, likiti dentonit, montmolonit, illit, klorit, sepiyolit, alçı taşı, sodyum, potasyum, lityum, kalsiyum, magnezyum, klor, iyot, bor tuzları, stronsuyum tuzları, barit, talk, fosfat, apatit, aspest, manyezit, tabi soda mineralleri, obsidyen, gratit, kükürt, kuvars, bileşiminde %80’den fazla SiO2 içeren kuvars kumu, felsipat, mika gibi endüstriyel hammaddeler
b) Enerji Hammaddeleri: Turba, linyit, leonardit, kömür işletme ruhsatı alınmış sahalarda kömüre bağlı CO2 gazı, atrosit, asfaltit, bütümlü şeyl, kokolit ve sapopen
a) Endüstriyel Hammaddeler: Kaolen, likiti dentonit, montmolonit, illit, klorit, sepiyolit, alçı taşı, sodyum, potasyum, lityum, kalsiyum, magnezyum, klor, iyot, bor tuzları, stronsuyum tuzları, barit, talk, fosfat, apatit, aspest, manyezit, tabi soda mineralleri, obsidyen, gratit, kükürt, kuvars, bileşiminde %80’den fazla SiO2 içeren kuvars kumu, felsipat, mika gibi endüstriyel hammaddeler
b) Enerji Hammaddeleri: Turba, linyit, leonardit, kömür işletme ruhsatı alınmış sahalarda kömüre bağlı CO2 gazı, atrosit, asfaltit, bütümlü şeyl, kokolit ve sapopen
III. Grup Madenler
Deniz, göl ve kaynak sularında eriyik halde bulunan tuzlar, jeotermal ve petrol sahalarının dışından bulunan karbondioksit gazı, hidrojensülfür gazı ile doğal mineralli sular kanunu kapsamına girmeyen, çeşitli amaçla kullanılan gaz ve sular.
Deniz, göl ve kaynak sularında eriyik halde bulunan tuzlar, jeotermal ve petrol sahalarının dışından bulunan karbondioksit gazı, hidrojensülfür gazı ile doğal mineralli sular kanunu kapsamına girmeyen, çeşitli amaçla kullanılan gaz ve sular.
B) II. Grup Madenler
a) Kalsit, dolomit, kiraçtaşı, granit, andezit, bazalt gibi kayaçlardan agrega, mıcır veya öğütülerek kullanılan kayaçlar ile geometrik şekil verilmeden yol, baraj, gölet ve liman gibi alanlarda kullanılan taşlar, dolgu, istinat ve diğer yapı duvarı gibi yerlerde kullanılan taşlar.
b) Mermer, traverten, granit, andezit, bazalt, diyabaz gibi blok olarak üretilen taşlar ile kayrak taşı, orduvaz, tüf ve igninbirit benzeri dekoratif amaçla kullanılan doğal taşlar
a) Kalsit, dolomit, kiraçtaşı, granit, andezit, bazalt gibi kayaçlardan agrega, mıcır veya öğütülerek kullanılan kayaçlar ile geometrik şekil verilmeden yol, baraj, gölet ve liman gibi alanlarda kullanılan taşlar, dolgu, istinat ve diğer yapı duvarı gibi yerlerde kullanılan taşlar.
b) Mermer, traverten, granit, andezit, bazalt, diyabaz gibi blok olarak üretilen taşlar ile kayrak taşı, orduvaz, tüf ve igninbirit benzeri dekoratif amaçla kullanılan doğal taşlar
A) I. Grup Madenler
a) İnşaat ve yol yapımında kullanılan ve tabiatta doğal olarak bulunan kum ve çakıl, %80’in altında SiO2 içeren kum ve ariyet malzemesi ile SiO2 oranına bakılmaksızın denizlerdeki ve akarsu yataklarındaki kum ve çakıl.
b) Tuğla-kiremit kili, çimento kili, baraj, gölet ve benzeri yapılarda kullanılan killer, marn, çimento ve seramik sanayilerinde kullanılan kayaçlar.
-) %25’den az alüminyum oksit (Al2 O3) içeren killer.
-) %50’den az Montmorillonit içeren killer,
-) %50’den az illit içeren killer,
-) %50’den az zeolit içeren killer.
a) İnşaat ve yol yapımında kullanılan ve tabiatta doğal olarak bulunan kum ve çakıl, %80’in altında SiO2 içeren kum ve ariyet malzemesi ile SiO2 oranına bakılmaksızın denizlerdeki ve akarsu yataklarındaki kum ve çakıl.
b) Tuğla-kiremit kili, çimento kili, baraj, gölet ve benzeri yapılarda kullanılan killer, marn, çimento ve seramik sanayilerinde kullanılan kayaçlar.
-) %25’den az alüminyum oksit (Al2 O3) içeren killer.
-) %50’den az Montmorillonit içeren killer,
-) %50’den az illit içeren killer,
-) %50’den az zeolit içeren killer.
Alt Yapı Tesisi: Madencilik faaliyetleri için zorunlu olan yol, su, haberleşme, enerji nakil hattı, maden taşıma bantları, şantiye binası, atölyeler, maden stok alanı, atık sahaları gibi yapı ve binaları kapsar.
Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi: Arama ruhsat döneminde, teknolojik araştırma-geliştirme, pilot çalışmalar ve pazar araştırmaları yapmak üzere madenin üretim ve satışı için verilen izin belgesi.
Arama Ruhsatı: Bir alanda maden arama faaliyetlerinde bulunabilmek için verilen yetki belgesidir.
Ariyet Malzemesi: Kayaçların doğal etkenler sonucu kırılması, ufalanması, alterasyonu ile oluşan, çakıl, kum ve silt gibi gevşek malzeme ile yamaç molozu niteliğinde olan ve yapılarda dolgu olarak kullanılan malzemedir.
Beklenmeye Hal: Kalite, jeoloji, pazarlama, ulaştırma ve alt yapı şartlarındaki beklenmeyen değişiklikler ile ilgili olarak diğer kurumlardan alınması gereken izinlerin alınamaması durumları yanında, grev, lokavt ve işletme faaliyetlerini engelleyen diğer toplumsal olaylar.
Çevre ile Uyumlu Hale Getirme: Madencilik faaliyetlerinde bulunulan alanın faaliyet süresince ve sonrasında projesine uygun olarak can ve mal emniyetinin sağlanarak arazinin düzenlenmesi ve doğaya yeniden kazandırılması faaliyeti.
Daimi Nezaretçi: İşletmede sürekli olarak bulunan maden mühendisidir.
Devlet Hakkı: Maden üretiminden sağlanan gelirden veya üretim yapılmayan ruhsat sahalarından, proje beyanı üzerinden alınan devlet payıdır.
Faaliyet Bilgi Formu: Yıllık işletme faaliyetine ilişkin üretim, satış, stok, sevkiyat bilgilerini içeren belgedir.
Görünür Rezerv: Boyutları ve tenörü (kalitesi) belirlenmiş, üretilebilir, kesin maden miktarıdır.
Hammadde Üretim İzni: Karayolu, demiryolu, havalimanı, köprü, baraj, gölet ve liman gibi inşaatlar için kamu kurum ve kuruluşlarına verilen izindir.
İmalat Haritası: İşletmelerde üretim yapılan yerleri, miktarları, yapılış şeklini ve bir sonraki yılın üretim programını gösteren uygun ölçekli haritalara denir.
İşletme İzni: Bir madenin işletmeye alınabilmesi için gerekli olan belgedir.
Kamulaştırma: İşletme ruhsat süresi boyunca ruhsat alanında kalan, özel mülkiyet arazilerinde yapılacak maden işletme faaliyeti için alınan kamu yararı kararı ve kamulaştırma kanunu gereğince yapılan işlemlerdir.
Maden Arama Faaliyetleri: Jeoloji haritası yapımı, numune alımı, jeofizik araştırma, jeoteknik etütler ile üretime yönelik olmayan sondaj, galeri açma, yarma, kuyu açma faaliyetleri olarak nitelendirilir.
Mücbir Sebep: Sel, yangın, deprem, grizu patlaması, çökme ve heyelan durumları.
Pasa: Mevcut ekonomik ve teknik şartlara göre işletilmesi mümkün olmayan ancak işletme gereği üretilen maddelerdir.
Taksir: Ruhsat alanlarının kanun ve yönetmelik gereğince Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından küçültülmesi.
Teknik Belge: Maden arama ve iletme faaliyetleri ile kanunda belirtilen diğer işler için ilgili mühendis ve diğer teknik elemanlar tarafından hazırlanan her türlü rapor, harita analizi içeren teknik belgelerdir.
Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi: Arama ruhsat döneminde, teknolojik araştırma-geliştirme, pilot çalışmalar ve pazar araştırmaları yapmak üzere madenin üretim ve satışı için verilen izin belgesi.
Arama Ruhsatı: Bir alanda maden arama faaliyetlerinde bulunabilmek için verilen yetki belgesidir.
Ariyet Malzemesi: Kayaçların doğal etkenler sonucu kırılması, ufalanması, alterasyonu ile oluşan, çakıl, kum ve silt gibi gevşek malzeme ile yamaç molozu niteliğinde olan ve yapılarda dolgu olarak kullanılan malzemedir.
Beklenmeye Hal: Kalite, jeoloji, pazarlama, ulaştırma ve alt yapı şartlarındaki beklenmeyen değişiklikler ile ilgili olarak diğer kurumlardan alınması gereken izinlerin alınamaması durumları yanında, grev, lokavt ve işletme faaliyetlerini engelleyen diğer toplumsal olaylar.
Çevre ile Uyumlu Hale Getirme: Madencilik faaliyetlerinde bulunulan alanın faaliyet süresince ve sonrasında projesine uygun olarak can ve mal emniyetinin sağlanarak arazinin düzenlenmesi ve doğaya yeniden kazandırılması faaliyeti.
Daimi Nezaretçi: İşletmede sürekli olarak bulunan maden mühendisidir.
Devlet Hakkı: Maden üretiminden sağlanan gelirden veya üretim yapılmayan ruhsat sahalarından, proje beyanı üzerinden alınan devlet payıdır.
Faaliyet Bilgi Formu: Yıllık işletme faaliyetine ilişkin üretim, satış, stok, sevkiyat bilgilerini içeren belgedir.
Görünür Rezerv: Boyutları ve tenörü (kalitesi) belirlenmiş, üretilebilir, kesin maden miktarıdır.
Hammadde Üretim İzni: Karayolu, demiryolu, havalimanı, köprü, baraj, gölet ve liman gibi inşaatlar için kamu kurum ve kuruluşlarına verilen izindir.
İmalat Haritası: İşletmelerde üretim yapılan yerleri, miktarları, yapılış şeklini ve bir sonraki yılın üretim programını gösteren uygun ölçekli haritalara denir.
İşletme İzni: Bir madenin işletmeye alınabilmesi için gerekli olan belgedir.
Kamulaştırma: İşletme ruhsat süresi boyunca ruhsat alanında kalan, özel mülkiyet arazilerinde yapılacak maden işletme faaliyeti için alınan kamu yararı kararı ve kamulaştırma kanunu gereğince yapılan işlemlerdir.
Maden Arama Faaliyetleri: Jeoloji haritası yapımı, numune alımı, jeofizik araştırma, jeoteknik etütler ile üretime yönelik olmayan sondaj, galeri açma, yarma, kuyu açma faaliyetleri olarak nitelendirilir.
Mücbir Sebep: Sel, yangın, deprem, grizu patlaması, çökme ve heyelan durumları.
Pasa: Mevcut ekonomik ve teknik şartlara göre işletilmesi mümkün olmayan ancak işletme gereği üretilen maddelerdir.
Taksir: Ruhsat alanlarının kanun ve yönetmelik gereğince Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından küçültülmesi.
Teknik Belge: Maden arama ve iletme faaliyetleri ile kanunda belirtilen diğer işler için ilgili mühendis ve diğer teknik elemanlar tarafından hazırlanan her türlü rapor, harita analizi içeren teknik belgelerdir.
a) Ruhsat ve sertifika verme, maden arama ve işletme dönemleri içerisindeki işlemlere, ruhsat alanlarının değiştirilmesine, faaliyetlerin denetim ve kontrolüne, maden buluculuk hakkına, madenlerin terk, devir ve intikal işlerine, maden arama ve üretilmesi sırasındaki esaslar ve kamulaştırma işlemlerine
b) Maden arama ve işletme faaliyeti sırasında devlet ve il yolları, otoyolları, demiryolları, havaalanı, liman, baraj, petrol ve doğal gaz boru hatları gibi kamu yatırımlarının birbirlerini engellemesi ya da kamu uygulamalarından dolayı maden arama ve işletme faaliyetlerinin yapılamaz hale gelmesi durumunda yapılacak işlemlere
c) Kamu kurum ve kuruluşlarınca yol, köprü, baraj, gölet ve liman gibi projelerde kullanılacak yapı ve inşaat hammaddelerinin üretimi için izin verilmesine
d) Herhangi bir sebeple hükümden düşmüş, terk edilmiş ruhsatlı sahalar ile bu sahalarda taksir edilmiş alanların kanunun ilgili maddeleri gereğince ihale edilmesiyle ilgili usul ve esasları kapsar.
b) Maden arama ve işletme faaliyeti sırasında devlet ve il yolları, otoyolları, demiryolları, havaalanı, liman, baraj, petrol ve doğal gaz boru hatları gibi kamu yatırımlarının birbirlerini engellemesi ya da kamu uygulamalarından dolayı maden arama ve işletme faaliyetlerinin yapılamaz hale gelmesi durumunda yapılacak işlemlere
c) Kamu kurum ve kuruluşlarınca yol, köprü, baraj, gölet ve liman gibi projelerde kullanılacak yapı ve inşaat hammaddelerinin üretimi için izin verilmesine
d) Herhangi bir sebeple hükümden düşmüş, terk edilmiş ruhsatlı sahalar ile bu sahalarda taksir edilmiş alanların kanunun ilgili maddeleri gereğince ihale edilmesiyle ilgili usul ve esasları kapsar.
1985 tarih ve 3213 sayılı maden kanunu uygulamasıyla madenlerin aranması, işletilmesi, madenler üzerinde hak sahibi olması ve maden sahalarının terk edilmesiyle ilgili usul ve esasların düzenlenmesini sağlayan kanunlar birleşimidir.
Ülkelerde madencilik yapılabilmesi için özel koşullar aranır.Örneğin;
-Ülkemizde medeni haklarını kullanabilen T.C. vatandaşları, T.C. kanunlarına göre kurulmuş ve madencilik yapabilecekleri kuruluş statülerinde belirtilmiş şirketler ile devletin yetki verdiği kamu kurumları madencilik yapabilirler.
-Bazı ülkelerde maden araması yapacak kişilerde ekonomik yeterlilik aranır.
-Bazı ülkelerde maden araması yapacak kişilerde teknik yeterlilik aranır.
-Bazı ülkelerde ise madenciliği sadece firmalar yapabilir.
-Ülkemizde medeni haklarını kullanabilen T.C. vatandaşları, T.C. kanunlarına göre kurulmuş ve madencilik yapabilecekleri kuruluş statülerinde belirtilmiş şirketler ile devletin yetki verdiği kamu kurumları madencilik yapabilirler.
-Bazı ülkelerde maden araması yapacak kişilerde ekonomik yeterlilik aranır.
-Bazı ülkelerde maden araması yapacak kişilerde teknik yeterlilik aranır.
-Bazı ülkelerde ise madenciliği sadece firmalar yapabilir.
Madencilik faaliyetlerinin, özellikle maden aramalarının riski oldukça yüksektir. Bu riskten dolayı sektör değişik yöntemlerle desteklenmektedir. Örneğin bazı ülkelerde arama döneminde devletin verdiği destek her hangi bir madenin tespit edilmemesi durumunda madenciye hibe edilmekte; tespiti durumunda ise uzun vadeli ve düşük faizli kredi olarak geri alınmaktadır.
Bazı ülkelerde de arama faaliyetleri için düşük kredi sağlanmaktadır. Madencilik faaliyetlerinin elektrik, yol ve su başta olmak üzere alt yapı faaliyetlerine gereksinimi vardır. Bu hizmetler devlet tarafından karşılanmakta ya da bu hizmetlerin karşılığı olarak madenciye karşılıksız kredi verilmektedir.
Ülkemizde 1985 yılında madencilik faaliyetlerini arama, teknolojik araştırma, geliştirme, proje, alt yapı, üretim, ihracatı destekleme gibi faaliyetlerinde kullanılmak üzere madencilik fonu kurulmuştur. Fonun önemli kaynakları, madencilik faaliyetlerinden alınan yüzde 5 oranındaki fon kesintileri ile genel bütçeden ayrılan ödenektir.
Bazı ülkelerde de arama faaliyetleri için düşük kredi sağlanmaktadır. Madencilik faaliyetlerinin elektrik, yol ve su başta olmak üzere alt yapı faaliyetlerine gereksinimi vardır. Bu hizmetler devlet tarafından karşılanmakta ya da bu hizmetlerin karşılığı olarak madenciye karşılıksız kredi verilmektedir.
Ülkemizde 1985 yılında madencilik faaliyetlerini arama, teknolojik araştırma, geliştirme, proje, alt yapı, üretim, ihracatı destekleme gibi faaliyetlerinde kullanılmak üzere madencilik fonu kurulmuştur. Fonun önemli kaynakları, madencilik faaliyetlerinden alınan yüzde 5 oranındaki fon kesintileri ile genel bütçeden ayrılan ödenektir.
Ülkeden ülkeye farklılık gösteren denetimlerdir.
-Türkiye'de maden denetimleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı sorumluluğunda olup, bakanlık adına Maden İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Taş Kömürü Kurumu ve İl Özel İdareleri görevlendirilmiştir
-Bazı ülkelerde madencilik faaliyetini düzenleyen birimler vardır ve bu birimler çoğu zaman merkezi idareye bağlıdır.
-Bazı ülkelerde madencilik faaliyeti yerel yönetimler tarafından denetlenmektedir.
-Bazı ülkelerde ise madencilik faaliyetleri ile ilgili ruhsat verme ve denetleme gibi yetkiler değişik birimlere verilmiştir.
-Türkiye'de maden denetimleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı sorumluluğunda olup, bakanlık adına Maden İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Taş Kömürü Kurumu ve İl Özel İdareleri görevlendirilmiştir
-Bazı ülkelerde madencilik faaliyetini düzenleyen birimler vardır ve bu birimler çoğu zaman merkezi idareye bağlıdır.
-Bazı ülkelerde madencilik faaliyeti yerel yönetimler tarafından denetlenmektedir.
-Bazı ülkelerde ise madencilik faaliyetleri ile ilgili ruhsat verme ve denetleme gibi yetkiler değişik birimlere verilmiştir.
Ülkeden ülkeye farklılık gösteren gruplandırmalardır.
-Bazı ülkelerde madenin minerolojik yapılara göre;
-Bazı ülkelerde madenin kullanım alanına göre;
-Ülkemizde ise madenler, oluşumu itibariyle üst üste işletilebilme durumuna göre ruhsatlar gruplandırılmıştır.
-Bazı ülkelerde ise gruplandırma yapılmamıştır.
-Bazı ülkelerde madenin minerolojik yapılara göre;
-Bazı ülkelerde madenin kullanım alanına göre;
-Ülkemizde ise madenler, oluşumu itibariyle üst üste işletilebilme durumuna göre ruhsatlar gruplandırılmıştır.
-Bazı ülkelerde ise gruplandırma yapılmamıştır.
ülkeden ülkeye çeşitlilik gösteren haklardır.
-Ülkemizde madenlerin,doğal kaynakların hükmü ve tasarrufu, anayasanın 168. maddesi uyarınca devlete aittir. Anayasa da böyle dese de maden kanunu kapsamındaki maden ve tuzlar,devletin taş ocakları nizamnamesi kapsamındaki malzemeler arazi sahibinin mülkiyetindedir. Ancak arazi sahibi, mülkiyeti altında bulunan taş ocağı kapsamındaki malzemelerden ticari olarak yararlanmak istemesi halinde ruhsat alması zorunludur.
-Bazı ülkelerde devlete aittir.
-Bazı ülkelerde arazi sahibine aittir.
-Bazı ülkelerde yer üstü kaynakları arazi sahibine, yer altı kaynakları devlete aittir.
-Bazı ülkelerde belirli madenler devletin, diğerleri ise içinde bulunduğu arazinin sahibinindir.
-Ülkemizde madenlerin,doğal kaynakların hükmü ve tasarrufu, anayasanın 168. maddesi uyarınca devlete aittir. Anayasa da böyle dese de maden kanunu kapsamındaki maden ve tuzlar,devletin taş ocakları nizamnamesi kapsamındaki malzemeler arazi sahibinin mülkiyetindedir. Ancak arazi sahibi, mülkiyeti altında bulunan taş ocağı kapsamındaki malzemelerden ticari olarak yararlanmak istemesi halinde ruhsat alması zorunludur.
-Bazı ülkelerde devlete aittir.
-Bazı ülkelerde arazi sahibine aittir.
-Bazı ülkelerde yer üstü kaynakları arazi sahibine, yer altı kaynakları devlete aittir.
-Bazı ülkelerde belirli madenler devletin, diğerleri ise içinde bulunduğu arazinin sahibinindir.
ankara deplasmanına yapılmasını beklediğim organizasyondur.
en iyisinin ankara zirvesi olduğunu düşündüğüm zirvedir.
mutlu yılları olasıca yazardır.
mutlu yıllar nice güzel yaşlar dilediğimdir.
ankara - kızılay'da en işlek caddelerden birisine adını veren zat.
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?