türkiye ekonomisi

insanların lüks içinde yaşamasına bağlı olarak iyi olduğu savunulan ekonomi. bir kere krizde zengin zenginleşir, fakir fakirleşir. bunu bilmek gerek. yani uludağ'da kayak yapan insanlara bakarak kriz yok denemez. git bebek'e, kadıköy'e; türkiye'de savaş bile çıksa insanların altında ferrari olur. yok şu şuraya gidiyormuş, şu şöyle yaşıyormuş denerek geçiştirilemez. suriye ne halde herkes görüyor. git şam'a alışverişlerde mağazaları yağmalayan, sokakta lüks arabalarla gezen adamlar vardır. enflasyon %500, işsizlik %30 olsun yine istediğini yapan bir kesim olacak. bu ölçüt değil. kriz nerede yaşanıyor diye baktığımızda her yerde kriz olduğunu söyleyebiliriz.

-bir kere hemen hemen herkes enflasyondaki kadar bir ücret artışı alamıyor. memur da, emekli de, işçi de.
-türkiye'den çekilen onlarca yabancı ve yerli şirket var. devam edenlerin birçoğu da yatırımlarını kıstı ve işçi çıkardı. bu da işsizliğe yansıdı. işsizlik %11.5'u aştı.
-gıda fiyatlarındaki artış enflasyonu artıran en büyük nedenlerden. enflasyon sepetinde gıdanın payının azaltılmasına rağmen enflasyon beklenenden fazla arttı. adamlar flüt ile, soba borusu ile enflasyon hesaplıyor ama yine tutturamıyor enflasyon hedeflerini.
-türkiye'de asgari ücretli 15 milyon insan var. asgari ücret 104 lira artmasına rağmen 45 dolarlık bir düşüş olmuş geçen seneye göre.
-döviz kuru uçmuş gitmiş. en hayatın içinden bir örnek vereyim size basit olsun diye: kur artınca tavuk yemi arttı bu da tavuk ve yumurtaya yanısıdı. 12-13 lira olan 30'lu yumurta 17-18 liraya, 10-11 lira olan tavuk 14-15 liraya çıktı. televizyonlar, telefonlar, hammaddeler vs her şeyin fiyatı artıyor.
-toplu ulaşım da bireysel ulaşım da her geçen gün zamlanıyor. al sana alım gücünün düşmesi.
-gsyih hesaplamadaki baz yılı değiştirildi. 1998 olan baz yılı 2009 yapıldı. buradaki amaç, dünya'daki krizin ülkemizi de vurduğu, krizden etkilendiğimiz 2009 yılını seçerek verileri daha pozitifleştirmekti. yani esasen ölçüt olmaması gereken, türkiye için neredeyse kayıp bir yıl olan 2009'u gsyih hesaplamasında baz yılı yaptık ki sonuçlar çok kötü çıkmasın, zira zaten kötü bir yılı baz alarak hesaplıyoruz. lakin nafile. 2016'nın 3. çeyreğinde %1.8 küçüldük. eğer hesaplama metodu değişmeseydi ve eski hesaptan devam etseydik %2.9 küçülmüş olacaktık. sonuçta ne kadar kotarmaya çalışsalar da durumu fayda etmedi. ekonomi küçüldü.
-reel sektörün borçluluğu had safhada. örnek vereyim. 4.5 milyar dolar borcu olan türk telekom'un borcu 2016 eylül ekim ayında 3.20'den dolar alırsak 14.4 milyar lira idi. an itibariyle 3.78'den alırsak 17 milyar lira. borçluluk yetmezmiş gibi bir de döviz kurundaki artışlar ülkedeki bütün şirketleri zorda bırakıyor.
-bir örnek daha vereyim. thy, çalışanlarına bu yıl zam yapmama teklif etti. bir sürü uçağını garaja kaldırdı.
-turizm bitmiş. önce rusya ile yaşanan gerginlik sonrası akdeniz öldü. sonrasında bomba ile patlamayla ülke imajı zarar gördü istanbul'un turist sayısı bile ciddi düştü.
-döviz piyasasında günlük 10 kuruşa varan değişmeler mevcut. 1 yılda değişmesi gereken kur 1 günde değişiyor. bu da senin 15 yılda sağlam bir ekonomi kuramadığın, oynak bir piyasaya sahip olduğun, dolayısıyla güven vermediğin anlamını taşıyor. tulumbada su kalmadı. cezayir'den, meksika'dan, brezilya'dan daha az rezervi var bizim merkez bankamız'ın.
-insanların alım gücü çok düşük. cennet vatanda tarım ve hayvancılık bile boktan. et tüketiminde dünya'da 120-130. sırasadayız. yıllık kişi başı 30 kg et tüketmişiz. ekonomik krizle boku yiyen yunanistan 80, ezik romanya 70, üst akıl abd 120 kg et tüketirken biz 30 kiloda kalmışız.

daha 50 şey yazarım. sallama değil, gerçekten 50 şey daha yazarımi birçok unuttuğum şey vardır ama içim dışım ekonomi oldu, gına geldi artık hep aynı şeyleri konuşmaktan; kusacağım. zira iktisat son sınıfım ve sadece günlük hayatta değil, derslerde de hep bunlar konuşuluyor.

ekonomiyi biraz takip edin. ceo, müdür gibi şirket yetkililerinin hemen hemen hepsi önlerini göremediklerini, var olan yatırımlarını iptal ettiklerini veya azalttıklarını, işçi alımı yapmayı düşünmediklerini, hatta işçi çıkartacaklarını söylüyorlar. vesselam krizin ayak sesleri gelmeye başladı. örnek olarak denizin ortasında deprem oldu ve yavaş yavaş ilerliyor sahil kasabalarına artık. depremle birlikte tsunami de vuracak. yangın değil su ile sönmez. artık türkiye'nin krizden kaçacak bir hali yok. 2+2=4. 2017, ekonomik açıdan çok ama çok kötü bir yıl olacak türkiye için. bu çok açık net. havuz ve yandaş medya hissettirmemeye çalışsa da, ekonomik göstergelerle oynanıp sanal ekonomi yaratılsa da iliklerimize kadar hissedeceğiz. bu arada, kartalkaya'da, uludağ'da kayak yapmaya devam edecek olan, lüks arabalarıyla gezmeye devam edecek olan yine bir dolu insan olacak, merak etmeyin. ama bu sefer ''kriz yok.'' diyemeyeceksiniz.