dersim

ağırlıklı olarak alevi zazaların yaşadığı ve çok zengin bir kültür mirasında sahip bir coğrafyanın adıdır.
dersim'in sınırları kuzeyde erzincan ilinin merkez ve kemah ilçeleri ile kuzeydoğuda erzurum ilinin tercan ilçesi[ybkz]swh[/ybkz], kısmen elâzığ ilinin palu ilçesi, bingöl ilinin kiğı ilçesi, batıda erzincan ilinin kemaliye ilçesi, malatya ilinin arapgir ilçesi, güneyde kısmen elâzığ ilinin palu ve merkez ve keban ilçeleri ile birleşir.

şimdi ki adı tunceli'dir. sarp bir coğrafyaya sahip, ulaşılması zor, pek de yol üstü olmayan bir şehirdir. osmanlı döneminde de bir türlü devlet düzeni kurulamamış bir şehirdir. vergi vermemiş, asker göndermemiş, devlet otoritesini kabul etmemiş bir şehirdir. bu da demek oluyor ki aslında osmanlı zamanında dahi fiilen fethedilememiştir. osmanlı doğuya her sefere gittiğinde sarp dağların etrafından dönüp geçmiş dersime girmemiştir. osmanlı hakimiyetinin ortasında kalmış bir ada gibidir. özellikle yavuz sultan selim gözünü karartıp ele geçirmeye çalışmış ve büyük katliamlar yapmış ama fiilen yine başarılı olamamıştır. kendine özgü bir dili ve tasavvufi bir islam anlayışı vardır. bu inanış şekli yabancı insanların pek gelip geçmediği bir yer olmasından kaynaklanmaktadır. velhasıl kelam bu durum cumhuriyet dönemine kadar sürmüştür. cumhuriyet döneminin başlaması ile dersim misak-ı milli sınırları içerisinde kalmış ve develet otoritesinin tahsisi için zapt edilmesi gereken bir mesele halini gelişmiştir. devlet sınır hattı problemlerini giderdikten sonra iç meselelere eğilmiş ve bunların başında da dersim meselesi gelmiştir. dersim olayları bir isyanın bastırılması şeklinde cereyan etmemiş fiilen dersim'in fethedilmesi şeklinde gerçekleşmiştir. 1935 yılında çıkarılan kanuna göre dersim "tunçeli" adlı operasyon ile fethedilmiş ve devlet yönetimine girmiştir. şehrin şimdi ki ismi ise o zaman ki operasyonun isminden gelmektedir. bölge halkı tarafından kabullenmemesi ise bu nedendir.